مسعود جعفریجوزانی؛ نماد سینمای ملی و یک مصلح اجتماعی
گروه: سینما | کد خبر: 31119 | ۱۸ آذر ۱۴۰۲ - ۱۷:۳۷
18 آذر سالروز تولد کارگردانی است که در 75 سالگی همچنان دلبسته پژوهش و تحقیق است. سینماگری که او را نماد سینمای ملی میدانند و در آثارش همواره سعی کرده در قامت یک مصلح اجتماعی ظاهر شود. مسعود جعفری جوزانی این روزها در آرزوی ساخت 2 پروژه بزرگ است؛ کورش کبیر و یعقوب لیث.
به گزارش ایران فیلم پرس، 18 آذر سالروز تولد کارگردانی است که عاشقانهای به نام «در چشم باد» را ماهرانه برای مخاطب ساخت، این اثر نه تنها موفق شد جزو معدود آثار تاریخی باشد که در ذهن مخاطب ماندگار و ثبت میشود، بلکه توانست تا پیوندی عمیقی بین لحظه به لحظه این اثر با مخاطب خود برقرار کند.
مسعود جعفری جوزانی کارگردان و فیلمساز نام آشنای ایرانی است که در 18 آذر 1327 متولد شد. او فعالیت حرفهای خود را با کارگردانی فیلم کوتاه آغاز کرد و در این حوزه موفق به دریافت جوایزی از جمله دیپلم افتخار بهترین فیلم کوتاه برای «با من حرف بزن» از سومین دوره جشنواره فیلم فجر شد.
در چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر جایزه بهترین فیلم را برای «جادههای سرد» و در پنجمین دوره لوح زرین بهترین فیلمنامه را برای «شیر سنگی»از آن خود کرد. سوژه این فیلم قتل مشکوک یک سرباز انگلیسی در کنار لولههای نفت مناطق بختیارینشین است. در ادامه انگشت اتهام سوی «کوهیار» فرزند سرکرده طایفه نشانه میرود، با اصرار انگلیسیها و با پا درمیانی خان، کشمکش برای دستگیری کوهیار ادامه پیدا میکند. علی نصیریان، عزتالله انتظامی، ولیالله شیراندامی، علیرضا شجاعنوری، اصغر همت، حمید جبلی، احمد هاشمی، شمسی فضلاللهی، سوگند رحمانی، عطاءالله زاهد و بهزاد رحیمخانی در این فیلم مقابل نقشآفرینی کردند.
جوزانی خاطرهای از علی نصیریان در فیلم «شیرسنگی» بیان کرده و گفته است: به خاطر دارم برای این فیلم همه در یک خانه روستایی شبها میخوابیدیم و هیچ کدام از بازیگران اعتراضی نداشتند. من هنوز هم معتقدم هیچ بازیگری مانند علی نصیریان نمی توانست نقش مورد دلخواه من را در این فیلم بازی کند. امیدوارم بازیگران جوان هم به جزء بازیگری، از بزرگانی مانند علی نصیریان، جمشید مشایخی، داوود رشیدی، عزت الله انتظامی و محمدعلی کشاورز، اخلاقیات را نیز بیاموزند.
«در مسیر تند باد» و «سایه خیال» نیز آثاری است که مسعود جعفری جوزانی نویسندگی آن را برعهده داشته و به ترتبیت در هفتمین و نهمین دوره جشنواره فجر، جایزه بهترین فیلم را از آن خود کردند.
«بلوغ» به نویسندگی و کارگردانی مسعود جعفری جوزانی در هجدهمین دوره جشنواره فیلم فجر توانست برنده جایزه بهترین فیلم را از آن خود کند.داستان فیلم درباره ناصر خاوری و نامزدش سیمین است که هر دو پزشک هستند و به عنوان مددکار اجتماعی نیز فعالیت میکنند. حسین یاری، ویشکا آسایش، منوچهر احمدی، محمود استادمحمد، ولی شیراندامی، جمیله شیخی، سحر جعفری جوزانی، نرگس هاشم پور، رامیار رسوخ، هاشم روحانی، فتح اله جعفری جوزانی، پژمان بازغی، محمدرضا شریفینیا، اصغر رحمانی، رامیار گلزاری، لیندا مشرفی، آبتین رضایینیا، احمد رمضانزاده، پرستو دولتخان، محسن رجبی، کیمیا حقیقی، ایرج سرباز، علی اکبر فیضی، افشین پایدار، سعید دلیری، لادن نصیری، مهتاب میرفخرایی، آزاده پیمان، فرشید قریبیان، مرتضی کریمی، مهدی نصیری، میلاد سرباز، محمدعلی یارمحمدی و عین اله ارفعی در این فیلم بازی کردند.
از مهمترین آثار مسعود جعفریجوزانی در مقام تهیه کننده میتوان به، حکایت عاشقی، در چشم باد، همخانه، غروب شد بیا، بلوغ، ارابهی مرگ، دل و دشنه، یک مرد یک خرس، ناصرالدین شاه آکتور سینما، سایهی خیال و شیر سنگی اشاره کرد.
علیرضا رئیسیان فیلمنامهنویس و تهیهکننده درباره مسعود جعفری جوزانی گفته است:«اگر از سینمای ملی صحبت کنیم و اینکه خصوصیات و ویژگیهای یک ملت در تبلور پیدا بکند چه نمونهای عالیتر از «شیر سنگی» و «در مسیر تندباد» را مثال زد. همچنین سریال ماندگار «در چشم باد» تنها سریال تاریخ معاصر طولانی است که از زمان میرزا کوچک خان تا اواسط جنگ را در برمیگیرد. در این اثر هم رابطه عاطفی، هم بکراند حوادث تاریخی سیاسی، هم شخصیت پردازی، هم دیگر حوادثی که این مملکت از سر گذرانده است و هم روحیه سخت مقاومت و هم درس بزرگ، که شجاعت، بخشی از این سرزمین است و همین روحیه شجاعت و پایداری و صبر بوده است که از مراحل سخت عبور کند».
پشت دیوار سکوت، ایران برگر، در چشم باد، بلوغ، دل و دشنه، یک مرد یک خرس، در مسیر تندباد، شیر سنگی و جادههای سرد نیز آثاری است که ایشان کارگردانی آن را برعهده داشته است. مهمترین اثر مسعود جعفریجوزانی در حرفهی مشاور، شهر موشها است.
تورج منصوری مدیرفیلمبرداری تعدادی از آثار این کارگردان باسابقه ایران در مراسمی مسعود جعفری جوزانی را یک مصلح اجتماعی خوانده و بیان کرده بود:«او آدمی است که صلاح اجتماع را میخواهد ولی واقعاً از طریق سادگی، یعنی یادآوری میکند ما هر چقدر پیچیدهتر میشویم خودمان را در باتلاق و منجلابی فرو میبریم که نمیتوانیم از آن خلاص شویم. هم با تجربه فردی و هم با دانش آکادمیک با ما حرف میزند. یک ویژگی که ایشان دارد، یک پایه حرفهایش تجربه شخصی و بخش دیگر آن، علم و آگاهی که دارد. من نمی دانم کی در این سالها فرصت کرده است که اینقدر بخواند؟ و نمیدانم کی فرصت میکند که اینقدر بنویسد؟».
روایتی از مصدق در «بهشت تبهکاران»
فیلم سینمایی «بهشت تبهکاران» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی آخرین اثر این کارگردان است که خود را برای حضور در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر آماده میکند.
داستان «بهشت تبهکاران» در سال ۱۳۲۹ روایت میشود سالی که احمد دهقان نماینده مجلس، روزنامهنگار و مدیر تئاتر «نصر» توسط حسن جعفری در خیابان لالهزار تهران به قتل میرسد.
از مهران مدیری، جمشید هاشم پور، علی نصیریان، حسام منظور، بهنام تشکر، حمید گودرزی، هومن برق نورد، علی اوجی، رضا شفیعی جم، بیتا فرهی، لادن مستوفی، امیرحسین آرمان و رضا یزدانی به عنوان بازیگران «بهشت تبهکاران» یاد شده است.
جوزانی طی مصاحبهای در سال 1399 درباره این فیلم گفته است که «امسال هفتادمین سالگرد ملی شدن صنعت نفت است اما گویا ما فراموش کردهایم از دکتر مصدق یاد کنیم. این کار را باید شرکت نفت انجام بدهد، اما چنین کاری نمیکند. داستان فیلم دربارهی یک کارمند جوان شرکت نفت است، اوکه تازه آزمون اعزام دانشجویی شرکت نفت به انگلستان را با موفقیت گذرانده، شیفته دختری میشود که تبهکاران ضد ملی شدن صنعت نفت، بر سر راهش قرار دادهاند. عشقی که او را قدم به قدم به طناب دار نزدیکتر میکند.»
دلبسته ساخت کوروش و یعقوب لیث
اما شاید بزرگترین دغدغه و دلمشغولی جوزانی در 75 سالگی را بتوان همچنان ساخت دو فیلم عظیم تاریخی عنوان کرد. یکی درباره کوروش بزرگ و دیگری یعقوب لیث صفاری.
خودش درباره انگیزه ساخت کوروش کبیر میگوید:«برای ساخت فیلم کوروش دلبستگی ژرفی در من وجود دارد. برای کسانی که کار هنری میکنند، انگیزهها اهمیت بسیار دارد. انگیزهی من ریشه در دوران کودکیام دارد. به یاد دارم کلاس چهارم دبستان بودم، در آن زمان پاورقیهایی با عنوان «فرزند سرنوشت» دربارهی کوروش بزرگ در یکی از مجلههای هفتگی به قلم سبکتکین سالور چاپ میشد. یک هفته پس از چاپ مجله، میرفتم همان شماره را به قیمت یک قران میخریدم. صفحات پاورقی را از مجله جدا میکردم و کنار هم میچسباندم، کتاب بزرگی درست کرده بودم. خواندن آن پاورقی حس شگفتی در من پدیدآورده بود؛ گویی در آن زمان تاریخی زندگی میکردم. سپسها که بزرگتر شدم، به دنبال پژوهش بیشتر رفتم. یکی از آرزوهایم این بود که فیلمی دربارهی کوروش بسازم. این انگیزه بهراستی حسی از زنده بودن به من میبخشید. حتا اگر من به آرزویم نرسم، دلم میخواهد پس از من یکی این کار را انجام بدهد و فیلمی در همین کشور دربارهی کوروش بزرگ بسازد».
جوزانی اما درباره دلبستگیاش به پروژه یعقوب لیث هم میگوید:«فلیمنامهی یعقوب لیث را نوشتهام که بناست بهصورت سریال از شبکهی خانگی در دسترس بینندگان قرار بگیرد. یعقوب لیث نقطهی عطفی در تاریخ ماست مانند کورش، شاید نه به آن بزرگی و البته نه خیلی کمتر. یعقوب فرهنگ و زبان ما را زنده کرد. برخی چهرههای تاریخی همانند ستونهایی هستند که فرهنگ ملت روی آن استوار میشود. یعقوب لیث یکی از این بزرگان است، برای همین سراغ ساختن فیلمی دربارهی او رفتم».
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید