پشت پرده حذف احمد از کانادا/ اینجا از آزادی بیان خبری نیست!
گروه: تیتر دو , سینما | کد خبر: 62559 | ۱۱ آذر ۱۴۰۳ - ۱۳:۴۳
کارگردان و تهیهکننده فیلم سینمایی«احمد» دو قرائت قابل توجه از حذف این فیلم از جشنواره بین المللی مسلمانان به دلیل فشارهای سیاسی دولت کانادا داشتند که نشاندهنده نبود آزادی بیان در این کشور است.
هنر، زبانی جهانی و پلی برای ارتباط میان فرهنگها و انسانهاست. ساخت فیلم «احمد» درباره شهید احمد کاظمی، فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تلاشی بود برای به تصویر کشیدن انسانیتی فراتر از مقامها و مرزها. این فیلم روایتگر داستان انسانیتی است که در یکی از سختترین بحرانهای طبیعی نمایان شد؛ ایثاری که مرزها و مقامها را درنوردید و تنها بر اساس کمک به مردم استوار بود.
با کمال تأسف، این فیلم پس از پذیرش در جشنواره فیلم مسلمانان تورنتو، به دلیل فشارهای سیاسی و نگاههای تبعیضآمیز، از جشنواره کنار گذاشته شد. این تصمیم، نقض آشکار اصول آزادی بیان و عدالت هنری است و نشاندهنده برخورد دوگانه با هنر و نگاهی سیاستزده است که مانع از درک پیام واقعی فیلم میشود.
چطور میتوان بر جشنوارهای که فیلمهای دینی را میپذیرد، فشار آورد تا اثری را که اخلاق دینی و مسئولیت اجتماعی را در هم آمیخته، کنار بگذارد؟ مگر میتوان دین را از سیاست جدا کرد، وقتی دین الهامبخش عدالت، همبستگی و مسئولیتپذیری است؟
دین، در بسیاری از ادیان جهان، همواره فراتر از عبادتهای فردی بوده و به انسانها یاد میدهد که در برابر ظلم سکوت نکنند، به نیازمندان کمک کنند و برای اصلاح جامعه تلاش کنند. در تاریخ بشری، رهبران دینی بسیاری همچون مارتین لوتر کینگ، گاندی و امام خمینی (ره) نشان دادهاند که دین و سیاست وقتی در مسیر عدالت و انسانیت باشند، جداییناپذیرند.
شهید احمد کاظمی در این فیلم، نمادی زنده از این آموزههاست؛ انسانی که جان و شرافت خود را وقف کمک به دیگران و خدمت به همنوعان کرد.
این تجربه برای ما یک درس بزرگ بود و نشان داد که نباید تنها به جشنوارهها متکی بود. ما به روشهای جدیدی برای رساندن پیام هنر به مخاطبان جهانی نیاز داریم. باید شبکههای توزیع مستقل ایجاد کنیم تا بهطور مستقیم با مخاطبان در ارتباط باشیم. باید به جای اتکا به جشنوارهها، بر اکران عمومی و ارتباط مستقیم با مردم جهان تمرکز کنیم. هنر، حتی در سختترین شرایط، میتواند ابزاری قدرتمند برای ایجاد تفاهم و همدلی میان انسانها باشد.
ما این مسیر را با ایمان و انگیزه بیشتری ادامه خواهیم داد.»
حبیباله والی نژاد
امیرعباس ربیعی
تهیهکننده و کارگردان فیلم سینمایی «احمد»
اما این ماجرا را به طور شفافتر امیرعباس ربیعی کارگردان اینطور روایت کرد: فیلم «احمد» در جشنواره پذیرفته شده بود که این نشان دهنده سنخیت فیلم با قوانین جشنواره است چون در بیشتر مواقع اگر رویکرد فیلم با قوانین جشنواره مورد نظر یکسان نباشد مسئولین جشنواره ازهمان ابتدا فیلم را نمیپذیرند ولی این اتفاق که فیلم پذیرفته شده و در آستانه اکران به خاطر فشار بیرونی و نهاد حاکمیتی بایکوت شود اتفاق نادری است که نشان دهنده نبود آزادی بیان است.
وی تاکید کرد: دبیرخانه جشنواره در ایمیلی ضمن ابراز تاسف و عذرخواهی، علت کنار گذاشتن فیلم از جشنواره را فشار حاکمیتی و اعتراضات افراد حقیقی و حقوقی عنوان کرد و اذعان داشت اگر این کار صورت نمی گرفت دچار تبعات دیگری می شدند به همین علت به ناچار مجبور به عدم اکران فیلم در جشنواره شدند.
این کارگردان درباره رویکرد این جشنواره تصریح کرد: به طور کلی در این جشنواره فیلم های فیلمسازان مسلمان با نگاه ارزش مدار با رویکرد دینی و نگاه الهی و انسانی به نمایش گذاشته می شود و تضادها در همین نقطه نمایان می شود چون در جشنواره ای که فیلمسازان مسلمان بوده و اغلب دارای رویکرد دینی است نهاد حاکمیتی و سیاسی فیلمی همچون «احمد» را بر نمیتابد در حالی که دولت به جشنواره برای چنین نگاهی مجوز داده است.
ربیعی تاکید کرد: این نشان دهنده آن است که کشور کانادا با روایت دینی که به مسئولیت های فردی محدود شود مشکلی ندارد ولی تاثیرگذاری اجتماعی وتلفیق دین با سیاست و قدم های مثبت یک مدیر حاکمیتی در فعالیت های اجتماعی را بر نمی تابند و این نشان دهنده آن است که اصول آزادی بیان و حقوق بشر و احترام به هنر در حد یک شعار است و جایی که حقایق نمایان می شود بدون تعارف عمل می کنند گرچه این رویکرد آنها برای ما دور از ذهن نیست ولی امیدوارم چنین مسائلی موجب نمایان شدن رویکرد اصلی آنها برای دیگران هم شود.
وی در پاسخ به اینکه این عمل به هویت جشنواره لطمه می زند خاطرنشان کرد: قطعا به هویت جشنواره و حتی هویت دولت کانادا لطمه خواهد زد و مهم آن است که در رویدادهای مختلف حقیقت را ببینیم.
ربیعی تصریح کرد: خط قرمز من به عنوان یک هنرمند، تعهد به اخلاق و انسانیت است واینکه واقعیت را با شجاعت بیان کنم و چنین مسائلی موجب انحراف من از مسیر درست نشود. ما در موضوعات و رویدادهای مختلف چنین مواردی را تجربه می کنیم که مصداق بارز آن نسل کشی در فلسطین است که نهادها و دولت ها و مدعیان آزادی بیان و حقوق بشر سکوت می کنند ولی آنچه اهمیت دارد آگاهی ملت ها با رویکرد دینی و سیاسی مختلف نسبت به این دوگانگی است. زمان، حقیقت و حامیان آن را نشان خواهد داد.
وی در پاسخ به اینکه فیلم احمد چه تعارضی با رویکرد این جشنواره داشته است گفت: دین در بسیاری از ادیان جهان فراتر از یک عباد و مسئولیت فردی است و به انسان ها می آموزد در مقابل ظلم سکوت نکنند و با کنشگریهای اجتماعی به دنبال اصلاح جامعه باشند و به هم نوع کمک کنند. بزرگان دینی همه ادیان در تاریخ بشری از گاندی تا امام خمینی(ره) چنین رویکردی داشته اند چون دین و سیاست به هم پیوسته است و زمانی که دین در مسیر عدالت و انسانیت و نوع دوستی و ارتقا جامعه قرار می گیرد می تواند تاثیرگذار باشد. در فیلم احمد نیز چنین روایتی بیان شده و احمد کاظمی به عنوان فرمانده نظامی مطرح نشده بلکه به عنوان یک قهرمان انسانی بدون توجه به ملیت و گرایش های سیاسی به زلزله زدگان بم کمک میکند و الگویی از همبستگی و نوع دوستی به نمایش گذاشته می شود.
کارگردان فیلم «احمد» تاکید کرد: آنچه مهم است رساندن این فیلمها به دست صاحبان اصلی آن است که همان مردم است؛ گرچه فستیوالها موجب دیده شدن این آثار می شود ولی این ماجرا باید توجه ما را به دیده شدن آثار فراتر از مرزها و سیاست ها جلب کند تا آثار با یک شبکه توزیع درست به دست مخاطب جهانی برسد.
ربیعی در پاسخ به اینکه این فیلم برای جشنواره های دیگر نیز ارسال شده گفت: فیلم از طرف بخش بین الملل حوزه هنری برای حضور در جشنواره ها پیگیری می شود و فیلم «احمد» چند هفته پیش برای جشنوارهای در آمریکا پذیرفته شد که هنوز ایام نمایش آن نرسیده است که با اتفاقی که پیش آمده ممکن است در جشنواره آمریکا نیز بایکوت شود.
وی درباره زمان اکران داخلی فیلم سینمایی «احمد» گفت: قرار بود که فیلم در پاییز اکران شود ولی به دلیل شرایط اکران فیلم های موجود، احتمالا بهار سال آینده در سینماهای داخلی اکران خواهد شد.
ربیعی درباره استقبال مخاطب از اکران داخلی فیلم «احمد» خاطرنشان کرد: من مطمئن هستم مخاطبین از تماشای «احمد» راضی خواهند بود ولی شبکه های توزیع و نحوه تبلیغ دراستقبال مردم از فیلم موثر خواهند بود.
وی در پایان گفت: هنر پل ارتباطی میان انسانها و فراتر از مرزها و سیاستها است و جشنواره ها نباید تسلیم فشارها شده و صدای هنرمندان خفه شود و از همه فعالان هنری درخواست دارم روی اصول آزادی بیان مصر بوده و کنشگری کنند و از مسیر آگاهی منحرف نشوند.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید