کد خبر : 2387
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۶:۵۹

بازیگری که اولین بار جریان نقش‌فروشی و پول کثیف را افشا کرد

بازیگری که اولین بار جریان نقش‌فروشی و پول کثیف را افشا کرد

بهمن دان می‌گوید: من بازیگری نیستم که با پول کثیف کار کنم؛ من به مردمی که می‌گویند چرا نیستید و کار نمی‌کنید، پاسخ می‌دهم منتظرم نباشید!

به گزارش اختصاصی ایران فیلم پرس، روز گذشته زادروزِ بهمن دان بازیگر شناخته شده سینما، تئاتر و تلویزیون بود. دهه هفتادی‌ها با فیلم‌های سینمایی‌اش مثل “هدف” خاطره دارند و دهه هشتادی‌ها هم “زیرزمین” و “زیرتیغ” بهمن دان را فراموش نمی‌کنند. حتی وقتی با آن قامتِ زیبا و شخصیت‌پردازی هنرمندانه‌اش نقشِ “حسنعلی منصور” را می‌پذیرد و در “معمای شاه” تلویزیون ایفای نقش می‌کند.

 

سریالی که جزو الف‌ویژه‌های صداوسیما به شمار می‌رود؛ داستان زندگی محمدرضا پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی را به تصویر می‌کشد. در سینما، تئاتر و تلویزیونِ امروز، نام برخی از بازیگران کاربلد را کمتر می‌شنویم؛ یکی از این نام‌های ارزشمند و خاطرانگیز، بهمن‌دان است. بازی که فعالیت هنری‌اش را با تئاتر در گروه آناهیتا آغاز کرد و سال 1371 به صورت حرفه‌ای به عنوان بازیگر در فیلم “هدف” ایفای نقش کرد.

 

بیشتر بخوانید:«دسته دختران» روایتگر زنان ملی‌گراست

 

کارنامه خیلی پُرپیمانی از تعدد آثار ندارد اما وسواس در انتخاب و ماندگاری آثار نشان می‌دهد که بهمن‌دان چرا امروز او مثل خیلی از کاربلدهای سینما و تلویزیون ما کمتر کار می‌کند؟
حتماً آثار از آن جذابیت و پختگی برخوردار نیستند. اگر نگاهی به آثارش در سینما بیندازیم حتماً نمی‌توانیم آثاری مثل “موش”،‌ “حرکت اول”، “سنگ، کاغذ، قیچی”،‌ “قصه دل‌ها”، “هرچی تو بخوای”، “شیرهای جوان”، “پرواز خاموش”،‌ “حماسه قهرمانان”، “توفان شن”، “متهم”، “گارد ویژه” و “ویرانگر” و در تلویزیون هیچ‌وقت “زیرزمین”، “آفتاب و زمین”، “عشق سال‌های جنگ”، “زیرتیغ”، “چهل سرباز”، “محاکمه”، “چشم‌های نامحسوس”، “معمای شاه” و حتی «گاندو» را از خاطر ببریم.

 

سابقه حضور بهمن‌دان روی صحنه تئاتر را هم نباید نادیده بگیریم؛ وقتی این بازیگر در نمایش‌های بسیار زیادی ابتدا در نقش‌های درجه دوم و سوم و سپس در نقش‌های اصلی به بازیگری پرداخت و کم‌کم توانست مهارت و استعداد خودش را به همگان ثابت کند.

 

از دهه 60 توانست به صورت حرفه‌ای وارد تلویزیون شود. نکته بسیار جالب در رابطه با زندگی این هنرمند این است که او تنها فعالیت خود را به حوزه بازیگری و هنرهای رزمی معطوف نکرده و در بسیاری از زمینه‌های دیگر هم دستی بر آتش دارد.

 

به طوری که مدتی به عنوان تکنسین رادیولوژی در بیمارستان مهر تهران کار می‌کرد و این روزها بعد از فارغ‌التحصیل در رشته معماری، به ساخت و ساز مشغول است. یکی از ویژگی‌های بارز این بازیگر، فیزیک ظاهری‌اش است که به درد آدم‌های خبیث فیلم‌ها می‌خورد و از همین رو در اکثر فیلم‌ها هم در چنین نقش‌هایی بازی کرد و در اکثر پروژه‌ها خصوصاً در مجموعه تلویزیونی”بازی پنهان” توانایی‌های او را آشکار کرد.

 

او بارها در جریان گپ و گفت‌هایش به دغدغه ساخت کارهای دفاع‌مقدسی و نشان دادن رشادت‌ها و استقامت‌ها در برابر دشمن اشاره کرده که باید در قالب آثار هنری به نمایش گذاشته شود. تاریخ را باید برای آیندگان‌مان بازگو کنیم که هیچ‌وقت از خاطره‌ها نرود.

 

به همین خاطر است که “طوفان‌شن” اثر خاطرانگیزش را نمی‌توان از خاطره‌ها برد؛ اثری که درباره حمله آمریکایی‌ها برای آزادی گروگان‌های سفارت آمریکا در ایران است.

 

او معتقد است نباید آنقدر ضعیف روایت کنیم که ادب، فرهنگ و هنر و تاریخ و خیلی از اتفاقات بشردوستانه و جهادگونه‌مان دیده نشوند. کودکان، نوجوانان و اقشار مختلف جامعه باید از فرهنگ و اتفاقات مهم کشورشان آگاهی داشته باشند اما ما در این زمینه فرهنگسازی نکرده و غفلت کرده‌ایم. دان درباره کم‌کاری‌اش تأکید کرده که پیشنهاداتی برای بازی می‌شود اما نمی‌پذیرد؛ چون تمایل ندارد در هر پروژه‌ای ایفای نقش کند.

 

دان شاید جزو اولین بازیگرانی باشد که پرده از نقش‌فروشی و جریان پول کثیف برداشت. او این‌طور وارد ماجرا شد که:
“کسانی که برای سینما پول می‌آوردند و بازی‌های هنرمندانه‌ای را هم برای قابِ تلویزیون و هم پرده سینما، خلق می‌کردند و مردم دوست‌شان داشتند، نیستند. من هم مثل آنها!
واقعیت این است من هم مثل خیلی‌ها می‌گویم فیلمنامه و اتفاقی که امروز کمتر شاهدش هستیم مثل سمفونی که همه نوازنده‌ها روی نت بزنند و خارج نزنند، خروجی خوبی داشته باشیم.
امروز با عده‌ای مواجهیم که پول می‌دهند و نقش می‌خرند و به هر قیمتی دنبال دیده شدن‌اند و این‌ها چیزی نیست که امروز مورد تأیید ما باشد و مردم هم نمی‌پسندند؛ در نتیجه می‌آیند و می‌روند.”
وقتی درباره جریان پول کثیف صحبت می‌کند یک ناراحتی عجیبی تمام چهره‌اش را فرا می‌گیرد. بهمن دان می‌گوید:
“مردم در کوچه و خیابان به من می‌گویند، حتی زنگ می‌زنند و ایمیل می‌دهند که چرا نیستید و از من می‌خواهند باشم. پاسخ می‌دهم که منتظرم نباشید، چون در موقعیت جالبی قرار نداریم که بخواهم بازی کنم، بیشتر تمام گذشته‌ام را از بین می‌برم. نوستالژی مخاطب را از برخی کارها و نقش‌هایم را با انتخابی نادرست، خراب نمی‌کنم.
به من کارهایی پیشنهاد دادند که وقتی طرح و کلیت فیلمنامه را برایم تعریف می‌کنند به سازندگان اثر می‌گویم روی من چه حساب کردید، چنین پیشنهادهای شرمانه‌ای می‌دهید؟ حتی به من گفته‌اند پولش خوب است. اگر قاچاق موادمخدر کنم پولش از اینها بهتر است اما حاضر نیستم شرافتم و آنچه را که در این سینما و تلویزیون به مخاطب عرضه کرده‌ام با این نوع کارها زیر سؤال ببرم.
از من خواسته‌اند نقش خان‌سالاری را بازی کنم و بافور دست بگیرم یا دیالوگ‌های بی‌تربیتی در فیلمنامه دیده‌ام من این نوع کارها را هیچ‌وقت نمی‌پذیرم. چون اشاعه‌دهنده فرهنگ ایرانی‌ام و قرار نیست با این کارهای احمقانه به کسانی که دوستم دارند فرهنگ‌های غلطی را عرضه کنم. بیشتر مشمئزکننده خواهم شد تا فرهنگساز!
در کنار اثر خوب، پولی که به می‌دهند هم باید تمیز باشد. من بازیگری نیستم که با پول کثیف کار کنم.”
اما شاید نقطه جذابِ صحبت‌های بهمن دان همان نکته‌ای باشد که درباره حضورش در سریال «معمای شاه» مطرح کرد. این بازیگر پیشکسوت و خاطرانگیز سینما و تلویزیون شاید به نوعی واکنشی به برخی که در این سریال حضور داشتند و بعدها به خاطر برخی فضاسازی‌های رسانه‌های معاند طور دیگری درباره پروژه صحبت کردند، نشان داد.
او در پاسخ به این سؤال که هیچ‌وقت از بازی در سریال «معمای شاه» پشیمان نشدید؛ چنین گفت:
“چرا باید پشیمان شویم؟ موقعی که انتخاب می‌شوید فیلمنامه را هنرمند می‌خواند یا پروژه را می‌پذیرد و یا رد می‌کند. وقتی کاری را قبول می‌کنید پای همه تبعات و همه‌چیزش باید بایستید. به من خیلی گفتند با من مصاحبه کردند پشیمان نیستی گفتم نه. چرا باید پشیمان باشم؟ انتخاب کردم. هنرمندان و عواملی که در “معمای شاه” کار کردند همه آدم‌های درستی بودند و درست انتخاب شده بودند و در نتیجه درست کار کردند. اینکه بگوییم از این لحاظ بیکار شدند نه چنین چیزی نبوده است.”