شروع متفاوت اوج با دغدغه تأمین نیازهای فرهنگی مردم

به گزارش ایران فیلم پرس، مهم‌ترین بازوی انتقال مفاهیم فرهنگی به نسل بعدی فرهنگ است و هنر، بازوانی که بیش از هر عاملی، هم می‌تواند جامعه را به سمت آرمان شهر پیش برده و هم می‌تواند با آموزه‌های پاد آرمانی ویران شهری بزرگ را بنا کند.

*هنر نیازمند چندصدایی است

عرصه فرهنگ و هنر نیاز به «چند صدایی» دارد. همان قدر که توجه به مضامین دینی و انقلابی مهم است، موضوعات ملی و اجتماعی نیز دارای اهمیت هستند. پس از انقلاب اسلامی هنرمندان با گرایش‌های مختلف این فرصت را بدست آوردند تا دست به خلق آثار فرهنگی – هنری (سینما، موسیقی، تئاتر، کتاب، هنرهای تجسمی و … ) بزنند.

از آن سو، متاسفانه گاه نهادهای حکومتی توازن را رعایت نمی‌کنند و خواسته یا ناخواسته بخشی از سلیقه و نیاز جامعه را نادیده می‌گیرند. در این میان یکی از مهم‌ترین متولیان حوزه فرهنگ و هنر سازمان هنری رسانه‌ای اوج است. بررسی تولیدات هنری اوج نشان می‌دهد که این نهاد فرهنگی در تلاش است که دایره میدان مخاطبانش را گسترش دهد تا بتواند تاثیرگذاری بیشتری در فضای فرهنگی کشور داشته باشد. در این گزارش تلاش خواهیم کرد مروری بر تولیدات هنری اوج داشته باشیم تا با کمک آن بهتر و دقیق‌تر رویکرد این نهاد فرهنگی را بررسی کنیم.

بیشتر بخوانید: اکران ۵۳ اثر در سومین روز جشنواره «ایثار»

*توجه به ذائقه تمامی مخاطبان وظیفه هر ارگانی است

سازمان هنری رسانه‌ای اوج، خیلی زود به این مساله مهم پی برد و در کنار تولید محصولات مذهبی و انقلابی، سراغ آثاری چون «پایتخت ۵»، «خانه ما»، نماهنگ میهنی «منو بشناس» و … رفت. با این حال انتظار از نهادی که جزو متولیان فرهنگ و هنر محسوب می‌شود، بالا است. به‌نظر می‌رسد «اوج» در سال جدید بیش از پیش اهتمام به سلائق مختلف را مد نظر قرار داده است.

*حضور سینمایی با یک قهرمان ملی

این سازمان ابتدای سال فیلم «غریب» را اکران کرد که برشی است از زندگی شهید محمد بروجردی. این فیلم ضمن آن که در گونه دفاع مقدس است، نگاهی ملی دارد و قهرمانش کنار مردم می‌ایستد. به همین خاطر است که مخاطب از هر پایگاه فکری و عقیدتی، با «غریب» همراه می‌شود و مدیریت شهید بروجردی را الگویی تراز برای جامعه امروز ایران می‌داند.

قبل‌تر محمد حسین لطیفی کارگردان سینمایی «غریب» گفته بود:« وقتی مجموعه‌ای مانند اوج پای کار می‌آید تا هزینه کند، موظف به تولید کارهای فرهنگی بدون بازگشت پول است. کارهایی که جاهای دیگر انجام نمی‌شود باید مورد حمایت این مراکز قرار بگیرد. یکی از انتقادات من که شاید برخی از دوستان هم بابت آن ناراحت شدم این بود که اساساً به سازمان اوج چه ارتباطی داشت که پول برای تولید «پایتخت» بدهد؟»

وی همچنین در رابطه با برخی از صحنه‌های فیلم عنوان کرد:« اگر مثلاً در فیلم سکانسی قرار می‌دهم که محمد بروجردی با فردی که به زندانی لگد می‌زند، برخورد می‌کند، آن را از نزدیک لمس کرده‌ام. من می‌دانم چند اعدامی آن سال‌ها، همین امروز در شمال کشور ساکن هستند و حتی نوه دارند اما به لطف محمد بروجردی از جوخه اعدام نجات پیدا کردند. او این کارها را کرده است.»

*حضور روی صحنه تئاتر/ از «هفت خانِ» ملی تا «جهان بانو»ی مذهبی

نمایش «هفت خان اسفندیار» رویه تازه اوج در تولید محتوا است که این روزها در تالار وحدت اجرا می‌شود. این نمایش که اولین تجربه صحنه‌ای اوج به‌حساب می‌آید، داستانی از دل شاهنامه دارد که فخر فرهنگ ملی ما و میراثی ارزنده است. حکیم ابوالقاسم فردوسی در «هفت خان اسفندیار» با زبان حماسی خویش، غیرت ملی و دفاع از مرز و بوم را فریاد می‌کشد. وانگهی بر مضامین اخلاقی و رستگاری انسان تاکید دارد که این مفهوم در قالب شخصیت اسفندیار پس از عبور از هفت خان تجلی می‌یابد. این هفت خان در نگاهی تمثیلی، نشانه‌ای از اهمیت تسلط انسان بر هوای نفس و نیز «خویشتن شناسی» است.

محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از تماشای نمایش «هفت خان اسفندیار» در سخنانی کوتاه با بیان اینکه تماشای این اثر هنری همزمان با سالروز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی لذت تماشای آن را دو چندان کرد، گفت:« شاهنامه فردوسی و دیگر مواریث ادبی، فرهنگی و تاریخی ایران عزیز بیش از آنکه صرفا داستان و شعر باشند، دربرگیرنده حکمت و فضیلت اند.»

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: «روحیه ایثار، گذشت و فداکاری همواره در تاریخ ایران زمین درخشیده است که تمامی این موارد از امتیازات مهم داستان هایی چون «هفت خوان اسفندیار» است که تمامی این موارد به خوبی در این نمایش به اجرا درآمده بود.»

بازگشت به سنت‌های ایرانی اسلامی و ادبیات بومی در آثار هنری راهی است که اوج طی سال‌های اخیر آغاز کرده و سال پیش به شکل ویژه‌تر به آن پرداخت که در قالب دیوارنگاره‌ها، نمآهنگ‌ها، سریال «مستوران» و … تبلور یافت و حالا شکلی دیگر از آن با نمایش موزیکال «هفت خان اسفندیار» به بار نشسته است.

اوج در کنار این نمایش موزیکال، نمایش میدانی «جهان بانو» را هم در بوستان ولایت به صحنه برده است که محتوایی کاملا متفاوت دارد. این نمایش که اول بار سال پیش اجرا شد، راوی زندگی زنان برجسته و الگوی تاریخ همچون حضرت مریم (س)، حضرت فاطمه (س)، حضرت زینب (س) و …. است. در این اثر همچنین نقش زنان معاصر در دوره انقلاب، دفاع مقدس، ایام کرونا و … برجسته است.

منصوره کرمی، همسر شهید مسعود علیمحمدی (اولین شهید هسته‌ای ایران) بعد از تماشای این نمایش گفته بود:« «نمایش «جهان بانو» جایگاه واقعی زنان در عرصه های مختلف را به تصویر می کشد.»

«جهان بانو» تداوم دغدغه سازمان اوج در زمینه نمایش‌های میدانی است که حالا تبدیل به گونه‌ای جا افتاده و محبوب شده است. درون مایه این نمایش‌ها بیشتر پسند طیف مذهبی است که خب درصد بالایی از جامعه را شامل می‌شود. با این حال نقدی وارد است که باید علاوه بر مضامین دینی و انقلابی، از امکان نمایش‌های میدانی برای روایت داستان‌های ملی و اجتماعی هم بهره برد.

*حضور تلویزیونی از «همآهنگ» تا «بی‌واسطه»

رد توجه به سلایق مختلف در محصولات سال جاری اوج را می‌توان در دو برنامه تلویزیونی هم مشاهده کرد. «همآهنگ» مسابقه‌ای برای معرفی استعدادها در زمینه سرود است و «بی واسطه» ذره بین دست می‌گیرد تا مسؤولان را به چالش بکشد.

سرود از جمله هنرهایی است که پس از انقلاب رشد کرد و حتی زمینه فعالیت دوباره موسیقی (از نوع مطلوب) را به‌وجود آورد. این هنر به قدری اهمیت دارد که در جبهه‌ها حکم بالا بردن روحیه رزمندگان را داشت و در مناسبت‌های مذهبی و ملی (مثل جشن‌های سالگرد پیروزی انقلاب) شادی مردم را تکمیل می‌کرد و می‌کند.

حالا مسابقه «همآهنگ» متولی گسترش دوباره سرود شده؛ هنری که مقام معظم رهبری چه در زمان ریاست جمهوری و چه بعد از آن، بارها بر اهمیتش تاکید کرده‌اند. این مسابقه صرفا سرودهای مذهبی را در برنمی‌گیرد؛ بلکه توجهی ویژه به سرودهای ملی و بومی دارد. پخش این مسابقه نشان می‌دهد چه استعدادهای شگرفی در جای جای کشورمان، حتی در دورافتاده‌ترین مناطق وجود دارد. علاوه بر این، «همآهنگ» بر اساس استاندارهای برنامه‌سازی تولید شده و ظرفیت جذب مخاطب حداکثری را داراست.

«بی واسطه» نیز سبکی تازه در برنامه‌سازی تلویزیونی به‌حساب می‌آید. محمد دلاوری هر بار سراغ یک مسؤول می‌رود و با او در محل کارش و نقاط مختلف شهر همراه می‌شود. این برنامه تریبونی برای ارائه گزارش کار مسؤولان نیست؛ بلکه مجری، آن‌ها را به چالش می‌کشد که پاسخ‌های‌شان عیار آن را مشخص می‌کند.

*سخن آخر

هر چند اوج مسیری متفاوت را در سال جدید پیش گرفته است اما امیدواریم این رویه مقطعی نباشد و در طول سال نیز شاهد چنین شیوه‌ای در تولید و ارائه محتواهای متنوع از سوی آن باشیم.

جامعه ایران سرشار از سلیقه‌های گوناگون است و اگر سازمان‌های مسؤول نسبت به آن‌ها بی‌توجه باشند، خسران به همراه دارد؛ چرا که مخاطب می‌گردد و خوراک مطلوب خود ( فارغ از ارزشگذاری) را پیدا می‌کند. پس بهتر آن است که ارگان‌ها پیشدستی کنند و به فکر تأمین نیازهای فرهنگی و هنری مردم از هر طیف و گرایشی باشند.